بازدید: 1283 بازدید

قصیده حسّان بن ثابت ؛ قفَتْ ذاتُ الأصابع فالجواء

قصیده‌ی زیبای حسّان بن ثابت از متون اسلامی عرب به همراه ترجمه فارسی آن:

اگر می‌خواهید قصیده حسّان بن ثابت را به صورت کامل در ۳۰ بیت داشته باشید از این قسمت دانلود کنید. دانلود متون اسلامی فقط با ۳۵۰۰۰ تومان

 

 

قفَتْ ذاتُ الأصابع فالجواء  – إِلَـ ى عَذْرَاءَ مَنْزِلُها خَلاءُ

یقول: دَرَسَتْ ذات الأصابع والجواء الموصغان بالشام و هی منازل ملوک غسان خالیه لیس فیها دیارُ وکانت بهذه المواضع منازل بنی جفنه الذین کان ینتجعهم سیدنا حسان رضوان الله علیه و من ثم تراه یذکر المواضع فی شعره حناناً إلیها.

ترجمه: ذات الأصابع» و «الجواء» دو مکان در شام ویران شده اند که این دو منزلگه پادشاهان غسانی بودند حال خالی از سکنه شده و انیسی در آن نیست و بنی جفنه نیز که حسان آنان را مدح کرده، در ایام گذشته در این جاها اقامت داشته اند حسان آنان را به یاد میآورد و از روی دلتنگی و اشتیاق به آن تغزل می کند.

 

 

دیَارٌ مِنْ بَنِی الْحَسْحَاسِ قَفْرٌ  – تُعَفِّیها الرَّوَامِسُ وَالسَّمَاءُ

یقول: هی دیارٌ مقفره خالیه من بنی الحساس – وبنو الحسحاس قوم من العرب – و تمحوها الریاح الزافیات التی تثیر التراب فترمس به الآثار تعفیها و تدفنها وتسوى بها الأرض کأنها لم تُبنِ بالأمس و أیضاً یدرسها المطر النازل من السماء :ترجمه این منازل ویران خانههای بنی حسحاس اند بادها خاک را بر آن ویرانه ها ریخته اند و آثار باقیمانده از آن را با خاک مساوی کرده اند و هم چنین بارانهای شدید نیز آثار مرتفع آن دیار را مسطح کرده به طوری که گویی این منازل هیچ وقت آباد نبوده و احدی در آن روزگار را سپری نکرده است.

 

وکانَتْ لَا یَزَالُ بِها أَنیس – خلال مُرُوجِهَا نَعَمْ وَشَاءُ

یقول: أرضها ذاتُ کلا و عُشب ترغى فیها الدواب وکانت تجوس خلالها الإبل والغنم جـائیه ذاهبه فی خضب. :ترجمه ولی این مکانها هنوز سرسبز و دارای گیاه و علف است چهار پایان در آن می چرند و گله شتران و گوسفندان در مراتع آن رها هستند.

 

فَدَع هذا وَلکِنْ مَنْ لطیف –  یُوْرُقُنى إِذَا ذَهَبَ الْعِشَاءُ

یقول: فَدَعْ ذکر صفه هذه الدیار وما مر الیها من غیر الدهر و أجر إلى ذکر الحبیبه و مالقیت من جرائها وإلى الخیال الملم لیلاً الذی یذهب نومی ویسهرینی إذا حان النوم و أظلم اللیل و أنام الناس. ترجمه حسان خود را مورد خطاب قرار میدهد و میگوید و صف آثار این ویرانه ها را رها کن و یادی بکن از معشوق و آنچه از دوری او میکشی و از آن خیالی بگو که شباهنگام به سراغت می آید و خواب را از چشمانت می رباید.

 

الشــعْتَاءَ الَّتی قَدْ تَیَّمَتْهُ – لَیْسَ لـ قَلْبِهِ مِنْهَا شِفَاءُ

یقول: قد التفتَ الشاعر من تخاطب نفسه على سبیل التجرید إلى التکلم و إلى الغائب وقال: إن هذا الطیف و استولت الحبَّ والجنونَ على قلبک وصار قلبک عاشقاً متیّماً بحبها ولیس لفؤادک لشعثاء التی قد ذللک منها شفاء وخلاص.

ترجمه این خیال خیال عشق شعثاء است که تو را زبون و ضعیف کرده و جنون و عشق را بر قلبت حاکم گردانیده و دلت به او گرفتار شده و شفایی برای درد عشق او نخواهی یافت.

 

کان بِیثَهٌ مِنْ بَیْتِ رأس – یَکُونُ مِزاجُهَا عَسَل وَمَاءُ

على أنیابها أَوْ طَعَمَ غَضُ مِنَ التَّفَّاح هَصَّرَهُ الْجَنَاءُ یقول: کأنَّ على أنیابها و أسنانها خمره مجلوبه من بیت رأس التی مشهوره فی الخمره و یکون مزاج هذه الخمره عسل ممزوج بالماء أو کأنَّ علیها طعم تفاح فضّ عَصَرَّه المقتطف.

:ترجمه قطرات آب لعل بر روی لبان و دندانهای او به شراب ناب و مشهور بیت رأس » می ماند که طعم این شراب همچو عسل آمیخته با آب است یا همچو طعم آب سیب تازه ای است که دستانی آن را پالوده باشند.

 

إذَا مَا الأَشربَاتُ ذُکِرْنَ یَوْماً – نَهُنَّ لِطیب الراح الفِدَاءُ

یقول: إذا ذُکِرَتْ الأشربه فی یوم ما جمیعاً فأصبحت کل أشربه لطیب هذه الخمره و رائحتها المُعَطَّره فداءً. (الرّاح أفضلُ مِن کلّ أشْرِبَهِ) :ترجمه اگر تمامی انواع شرابها را روزی جمع گردانند همه آن فدای شمیم عطر آگین و دل انگیز این شراب می شوند.

 

نُوَلِّیهَا الْمَلَامَهَ إِنْ أَلَـ منا – إِذَا مَـــــــا کـانَ مَنْتُ أَوْلِحَاءُ

یقول: إذا أتینا شیء من الشر و القتال أو السباب والفحش من جراء شرب الخمره وتلام علیه أحلناه . نسبناه إلى الخمره وفعلها على عقولنا.

:ترجمه اگر در پی باده گساری و سرکشیدن این خمر ،جنگی قتلی و یا فحشی از ما صادر شود آن را به این شراب نسبت میدهیم زیرا که تأثیر آن بر عقول ما باعث شر و مخموری شده است.

 

وَنَشْرَبُهَا فَتَتْرُکُنَا مُلُوکاً – وَأُسْداً مَا یُنَهْیَهُنَا اللَّقَاءُ

یقول: ونشرب الخمره فَتَجْعَلُنا ملوکاً وأسداً شجعاناً وما تبقی فی نفوسنا خوفاً من الحرب والدخول فی المعارک.

ترجمه ما از این باده مست و می زده میشویم و این باده از ما حاکمان قهار و دلاوران شیردلی میسازد و خوف و ترس از دل ما زدوده میشود و از ورود به میدان جنگ باکی نخواهیم داشت.

 

 

اگر می‌خواهید قصیده حسّان بن ثابت را به صورت کامل در ۳۰ بیت داشته باشید از این قسمت دانلود کنید. دانلود متون اسلامی فقط با ۳۵۰۰۰ تومان

 

 

مطالعه بیشتر