ترجمه قصیده های دوره اسلامی و اموی عرب

قصیده‌های دوره اسلامی و اموی عرب یکی از اشکال شاعری مهم و معروف در ادب عربی بوده‌اند. این قصیده‌ها با ویژگی‌های خاصی برخوردار بوده و موضوعات متنوعی از جمله تمجید از شخصیت‌های مذهبی، تاریخی و اجتماعی، احوال و اعمال شاعر، شجاعت و افتخارات قبیله‌ای، انتقاد از دشمنان و حتی شعرهای عاشقانه را مورد بررسی قرار می‌دادند. در ادامه به ویژگی‌ها و مضامین معمول در قصیده‌های دوره اسلامی و اموی عرب اشاره می‌کنیم:

1. تمجید از پیامبران و ائمه: قصیده‌های دوره اسلامی عرب به طور معمول تمجید از پیامبر اسلام حضرت محمد (صلى‌الله‌علیه‌وآله) و اهل بیت او را در بر داشته و شعرا به عنوان ناقلان و فریادزنان مذهبی، زندگی، فضیلت‌ها و عظمت آنان را ستایش می‌کردند.
2. نوای جنگ و شجاعت: در دوره‌های جنگ و تحولات، شعر به عنوان ابزاری برای ترقی و تحسین شجاعت و افتخارات قبایل و شخصیت‌های نظامی بکار می‌رفت. این قصیده‌ها تجربه‌ها و رویدادهای نبرد و دفاع از وطن را تبیین می‌کردند.
3. مناجات و شعرهای دینی: بسیاری از قصیده‌ها مناجات و شعرهای دینی داشتند که به خداوند و مسئولان دینی اشاره می‌کردند و اعتقادات دینی را در خود جای داده بودند.
4. شعرهای عاشقانه: برخی از قصیده‌ها به مضامین عاشقانه می‌پرداختند و عشق به خدا، پیامبر، و ائمه را به شکل شعری بیان می‌کردند. این شعرها اغلب با عبارات شاعرانه و زبان مجازی نواخته می‌شدند.
5. انتقاد از دشمنان و اختلافات اجتماعی: در برخی از قصیده‌ها، شاعران انتقاد از دشمنان و اشخاصی که در مخالفت با اسلام و مسلمانان بودند، را به شکل تند و تیز مطرح می‌کردند.

ما ۶ نمونه از قصیده‌های معروف این دوران را که شاعرانی همچون حسان، کعب بن زهیر، اخطل، دیک الجن، عمر بن ابی ربیعه و فرزدق نوشته اند گرد هم آورد ایم و برای دانلود در اختیار شما قرار داده ایم.

فرزدق:

هَذا الذی تَعرِفُ البَطْحاءُ وَطأتَهُ – والبَیْتُ یَعْرِفُهُ وَ الحِلُّ والحَرَمُ

یقول: هذا الرجل هو الذی تعرف البطحاء بأرض مکه موضع قدمیه و کذلک یعرفه بیت الله کعبه و ما جاورها و ما جاوزها.

:ترجمه این همان شخص بزرگواریست که سرزمین بطحاء در مکه شریفه جای پای او را به خوبی میشناسد و خود حرم امن الهی و نیز سرزمینهای فراتر از آن آوازه و نام او را شنیده اید.

عمر بن ابی ربیعه:

أیـــنْ آل نُعْمِ أَنْتَ فادِ فَمُبْکِرُ – غداهً غَدِ أمْ رائحٌ فَمْهَجِّرُ

یقول: هل أنت من رهط عشیقتی آل نعم أنتَ الذی تقصد السفر فی بکره الیوم أو تقصد الرحیل فی وقت الهاجره إذا أشتدت الحر.

:ترجمه بگو آیا تو از دیار معشوقه من و از عشیره آنان آل) «نعم هستی که در دمدمههای صبح بار سفر را بسته است و عزم رحیل داری و یا نه در سرداری که در ظهر هنگام که خورشید به شدت تابیدن گیرد راه سفر را در پیش گیری.

دیک الجن:

صریعُ مُدامِ یَرْفَعُ الشَّرْبُ رَأْسَهُ – لیحیا، وقد ماتَتْ عظام و مفصل

یقول إنه بدا، إثر رحیلهنَّ، کمن صرعته الخمره و ذهبت به فلم یعد یقوى على حمل هامته. وقد أخذ سائر الشاربین یرفعون رأسه لینقذوه من خَبَله و اضمحلاله، دون أن یفلحوا فی ذلک بشیء. :ترجمه من در اثر کوچ آن زنان کجاوه نشین مست می زده ای را می ماندم که از مخموری تاب حمل سرخویش را نداشت و همراهانش به لطف دستان او را گرفته بودند تا قوام یابد ولی در هم شکستگی بدن و از هم پاشیدگی استخوانها چنین امکانی را نمی داد.

و … .

مطالعه بیشتر